Światy projektujemy nowe. Festiwal designu społecznie zaangażowanego był wyjątkową okazją do zastanowienia się, jak design może stać się narzędziem budowania sprawiedliwej, ekologicznej i zrównoważonej przyszłości. Festiwal zaprosił projektantów, artystki wizualne, twórców oraz pasjonatki kultury do wspólnego poszukiwania odpowiedzi na pytania dotyczące wpływu technologii na nasze życie, a także roli designu w kształtowaniu lepszego jutra.

W ramach wydarzenia odbyły się warsztaty, wykłady i debaty, które pozwoliły uczestniczkom zgłębić tematy związane z nowymi technologiami, ekologicznymi rozwiązaniami i innowacjami społecznymi. Od praktycznych warsztatów rękodzieła, przez zajęcia związane z nowymi paradygmatami w projektowaniu, aż po dyskusje o roli sztucznej inteligencji w kształtowaniu przyszłości. Festiwal był przestrzenią dla twórczyń i odbiorców, którzy chcieli zaangażować się w transformację społeczną i ekologiczną poprzez design.

Zaprosiliśmy do aktywnego uczestnictwa i wspólnego projektowania nowych światów. Wstęp na wykłady i debaty był wolny, na warsztaty obowiązywały bezpłatne zapisy. 

program:

Powrót do korzeni: ekologiczne rzemiosło

2.12 poniedziałek 18:00, Warsztat eko-druku na tkaninie. Prowadzenie: Anna Sekułowicz. Czas trwania: ok. 2h.

Podczas warsztatów wykonywano druk transferowy na tkaninę, zdobiąc ją motywami wykonanymi z użyciem dostępnych, dziko rosnących miejskich roślin. Każda uczestniczka/każdy uczestnik wyszła ze skomponowanym przez siebie i własnoręcznie wydrukowanym wzorem roślinnym, dodającym otuchy podczas nadchodzącej zimy. Materiały do druku zapewnił organizator, uczestniczki poprosiliśmy o przyniesienie tkaniny bawełnianej lub lnianej (np. ubranie, poszewka na poduszkę, obrus). 

5.12 czwartek 17:00, Warsztat kolażu zaangażowanego. Prowadzenie: Weronika Kula. Czas trwania: ok. 2h.

The function of art is to do more than tell it like it is – it’s to imagine what is possible. - bell hooks

W duchu słów bell hooks zaprosiliśmy do warsztatów kolażu, które połączyły artystyczne wyobrażenia z wizjami lepszego, bardziej sprawiedliwego jutra. Artywizm, jako nurt łączący sztukę z aktywizmem, stał się punktem wyjścia warsztatów, w których uczestnicy nie tylko tworzyli, ale także działali – wyobrażając sobie i projektując możliwe światy nowe. Afrofuturyzm, arabfuturyzm, desifuturyzm i inne nurty futurystyczne stworzyły unikalne przestrzenie estetyczne, łącząc jednocześnie mitologię z nowoczesnością, historię z technologią, a przeszłość z ekologicznymi wizjami przyszłości. Po krótkim wprowadzeniu w założenia wspomnianych nurtów, uczestnicy pracowali z różnorodnymi materiałami wizualnymi (zapewnionymi przez prowadzącą), aby, czerpiąc z poznanych tradycji artystycznych, przekształcać starą makulaturę w wyobrażenia przyszłości wolnej od ograniczeń obserwowanych w teraźniejszości.

7.12 sobota 12:00, Napraw! Warsztat reperowania ubrań. Prowadzenie: Maria Grodzińska. Czas trwania: ok. 3h.

Warsztat pracy z tkaniną, od konceptu do praktyki (cerowanie, tkanie, patchwork, upcykling, łaty). Obejrzeliśmy wspólnie rzeczy i szukaliśmy rozwiązań – jak naprawić, jaką technikę dobrać, żeby współgrała z tkaniną. Wystarczyło przyjść z ubraniem po przejściach (dziury, przetarcia, ubytki), żeby wyjść z rzeczą, która będzie się nosić przez kolejne lata. Materiały zapewnił organizator, każda osoba przyniosła ubranie, które chciała naprawić.

Projektowanie przyszłości: nowe paradygmaty

10.12 wtorek 17:00, Warsztaty projektowania wspólnotowego. Prowadzenie: Spółdzielnia Szmira. Czas trwania: ok. 3h.
Każdy projektant wie, że odbiorca to twoja najszczersza miłość i najbardziej bezwzględny wróg. Dla kogo powstaje projekt? Jakie ograniczenia powinno się rozbijać, a które z nich są niedoceniane? Jak można przeprowadzić systematyzację bez autorytaryzmu? Czy istnieje utopijna przyszłość, gdzie nie weryfikuje nas wyłącznie relacja klientka - dizajnerka? Nie mamy twardych odpowiedzi na żadne z tych pytań, ale mamy nadzieję że przekablujemy wasze umysły tak, aby stały się plastyczne i przestały działać na korporacyjnym autopilocie.

12.12 czwartek 17:00, Design spekulatywny: operacje na niepewnych przyszłościach. Prowadzenie: Katarzyna Janota. Czas trwania: ok. 3h.
Projektowanie zawsze jest operacją na przyszłości. Krzesło, protokół, interfejs, narracja – wszystkie te formy mogą wymknąć się dniowi dzisiejszemu i nieoczekiwanie wpłynąć na to, nadchodzi. Niektórzy twierdzą, że powieści, filmy, gry i inne formy kultury instalują w ludzkich głowach konkretne wizje, odcinając nas od możliwości śnienia i rojenia nowości. Czy na dobre utknęłyśmy w pułapce retro-sci-fi-przyszłości – zamglonego Los Angeles z Blade Runnera i zalanego deszczem Night City z Cyberpunka, razem z ich latającymi samochodami, kanciastymi cyborgami i deficytami przyrody? Jeśli tak – to, co zrobić, żeby się wydostać i szukać innych wizji, bardziej adekwatnych do naszych czasów? Czym w tym kontekście może być nowość? To oraz inne pytania zadaliśmy sobie podczas warsztatu spekulatywnego. 

13.12 piątek 17:00, Design krytyczny: projektowanie i tworzenie prowotypów. Prowadzenie: Kuba Kulesza. Czas trwania: ok. 3h.
Projektowanie krytyczne to podejście, które zachęca do refleksji nad rolą technologii i produktów w naszym codziennym życiu. Jest to metoda twórczego sprzeciwu, marzeń o innych ścieżkach, a czasem – świadomego „projektowania problemów”. Podczas warsztatów tworzyliśmy prowotypy – artefakty, które nie mają na celu być realistyczne czy funkcjonalne w tradycyjnym sensie. Zamiast tego, ich zadaniem jest prowokowanie dyskusji, inspirowanie do nowych pomysłów i otwieranie umysłów na potencjalne przyszłości. Mogą być absurdalne, zabawne, irytujące czy artystyczne – ale zawsze angażujące i zmuszające do refleksji. W przeciwieństwie do klasycznych prototypów, które pomagają rozwiązywać dobrze zdefiniowane problemy, prowotypy eksplorują granice możliwości. Tworząc je, wybiegamy w przyszłość, manipulujemy pomysłami i odkrywamy głębsze, często niezauważone potrzeby. To narzędzia, które wyciągają „wizję przyszłości” by uczynić ją bardziej realną, namacalną i otwartą na krytykę. Tworzymy prowotypy, by projektować nie tylko odpowiedzi, ale i nowe pytania.

Wobec przełomu: nowe technologie

17.12 wtorek 18:00, Debata: Społeczny wymiar sztucznej inteligencji. Prowadzenie: Barbara Grobler. Czas trwania: ok. 2h.
Jak sztuczna inteligencja zmienia sposób, w jaki projektujemy? Jak wpływa na procesy twórcze i pracę intelektualną? Jakie niesie wyzwania i możliwości dla przyszłości designu? Na te pytania odpowiedzieliśmy podczas rozmowy poświęconej społecznemu wymiarowi AI. Dyskutowaliśmy, jak nowe technologie kształtują współczesne procesy projektowe i co to oznacza dla twórczości w kontekście społecznym.

18.12 środa 18:00, Wykład: Poza generowaniem kontentu: niegeneratywne modele sztucznej inteligencji. Prowadzenie: mgr inż. Rafał Mularczyk. Czas trwania: ok. 2h.
Chociaż generatywne modele sztucznej inteligencji, takie jak ChatGPT, przyciągają ogromną uwagę, istnieje cała gama innych rozwiązań AI, które kształtują naszą rzeczywistość w subtelniejszy sposób. Podczas wykładu dowiedzieliśmy się, czym są niegeneratywne modele sztucznej inteligencji i jak są wykorzystywane w różnych dziedzinach.

19.12 czwartek 16:00, Wykład: Od struktur do estetyki: algorytmy grafowe w projektowaniu. Prowadzenie: dr Iwona Grabska-Gradzińska. Czas trwania: ok. 2h.

miejsce dla sponsorów:

Światy projektujemy nowe. Festiwal designu społecznie zaangażowanego został zrealizowany w ramach programu wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju, A2.5.1 Krajowy Plan Odbudowy.